آرزوهای آقا میرزا حسن(29)

علم نافع و علم مضر

آقا میرزا حسن می گوید:از عمو مشتی مرادعلی پرسیدم علم نافع و مضر به چه معناست؟

عمو مشتی مرادعلی فرمود:نافع یعنی مدد رساننده به هدفی و مضر یعنی بازدارنده از هدفی پس هر دانشی که تو را به مقصد نرساند یا باز دارد چون با بینش همراه نیست نافع هم نخواهد بود.

پرسیدم یعنی علم نیاموختن بهتر است؟

عمو مشتی مرادفرمود: هیچکس موافق جهل و ظلمت نیست درست است که طلب علم بر هر زن و مسلمان واجب است اما کدام علم؟آیا آموختن علم شکار نهنگ آنهم در کویر می تواند نافع باشد؟بدیهی است چنین علمی اگر مضر نباشد بیهوده که هست.

آن هایی که عزیزانشان را وادار می کنند هر نوع علمی ولو علم غیر نافع بیاموزند در ناکامی و نرسیدن جگر گوشه های خود نقش اصلی را دارند

پیامبر اعظم (ص) از چند چیز به خداوند پناه می برده اند در دعای ابو حمزه ثمالی هم آمده که یکی از آن چیزها علم غیر نافع است ( خدایا از دانشى که سود ندهد و دلى که سوز ندارد و دعائى که شنیده نشود و نفسى که سیرى نپذیرد به تو پناه می برم )

عمو مشتی مرادعلی که به شعر شاعران و حکایت حکایتگران آشنایی داشت پای مولوی را به میدان کشید و از تمرد و سر پیچی پسر نوح در مثنوی یاد می کند: وقتی توفان در گرفت پسر نوح دعوت و اصرار پدرش را که فرمود: امروز کسی نجات پیدا خواهد کرد که سوار بر این کشتی شود نادیده گرفت و گفت: به بالای کوهی که آب به آنجا نرسد می روم و خود را نجات می دهم مولوی این ارزیابی و علم غرور را مذموم می داند.

کسی که مدعی دانستن است و خود را بی نیاز به فهمیدن و هدایت و هادی و وحی نبی می داند او دچار استکبار علمی شده و به عبارتی علمش علم بیهوده و غیر نافع است

هم‌چو کنعان سر ز کشتی وا مکش

که غرورش داد نفس زیرکش

که برآیم بر سر کوه مشید

منت نوحم چرا باید کشید

چون رمی از منتش بر جان ما

چونک شکر و منتش گوید خدا

تو چه دانی ای غرارهٔ پر حسد

منت او را خدا هم می‌کشد

کاشکی او آشنا ناموختی

تا طمع در نوح و کشتی دوختی

کاش چون طفل از حیل جاهل بدی

تا چو طفلان چنگ در مادر زدی

یا به علم نقل کم بودی ملی

علم وحی دل ربودی از ولی

اگر پسر نوح خود را بی نیاز از علم انبیاء نمی دانست و در دام علم غرور گرفتار نمی شد او نیز نجات می یافت علم غرور اکنون هم در جامعه به وفور یافت می شود و بسیارند کسانی که دانش دارند ولی چون علم نافع و بینش ندارند به کام دریا می افتند و هلاک می شوند...

ادامه دارد